Dùng thuốc tránh thai để trị mụn, “tiên dược” hay “độc dược”?

Đối với phụ nữ, mụn, đặc biệt là các tình trạng mụn nghiêm trọng, có thể gây xấu hổ, tự ti, cô lập với xã hội, và những vết sẹo thâm vĩnh viễn trên da. Các bác sĩ da liễu đã và đang sử dụng các thuốc tránh thai để trị mụn ở phụ nữ hằng thập kỷ nay.

Hiện nay việc xử dụng thuốc tránh thai để trị mụn đang rất phổ biến

Về mặt tổng quát, thuốc tránh thai để điều trị mụn thường được khuyên dùng cho những người phụ nữ khỏe mạnh đồng thời cũng cần biện pháp ngừa thai. Loại thuốc thường được bắt đầu sử dụng sau khi các phương pháp trị liệu mụn khác, như kem bôi đặc trị hay thuốc uống kháng sinh, đã không thành công trong việc làm sạch mụn cho làn da. Happy Skin tổng hợp các thông tin về nguy cơ cũng như lợi ích của việc sử dụng thuốc tránh thai để trị mụn, để giúp bạn tham khảo và quyết định được thứ gì là tốt nhất cho bạn.

Thuốc tránh thai điều trị mụn như thế nào?

Như các bạn đã biết, có một mối quan hệ rõ ràng giữa vấn đề nội tiết và mụn. Một số người phụ nữ đã trải qua hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS – Premenstrual syndrome) đột ngột gây nổi mụn do mức độ hoóc-môn của họ thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Và đối với một số người khác, mụn chỉ đơn giản xuất hiện dai dẳng suốt cả năm, ngay cả sau khi mãn kinh.

Mụn được phát sinh do một quá trình sản xuất bã nhờn dư thừa. Bã nhờn là một loại dầu được tiết ra từ tuyến nhờn, nằm ở các mô dưới da. Cùng với các tế bào da, bã nhờn có thể che lấp các lỗ chân lông và kích thích sự phát triển của vi khuẩn dẫn đến việc hình thành mụn. Androgen, một nhóm các loại hoóc-môn trong đó bao gồm cả testosterone, kích thích làn da của bạn sản sinh ra bã nhờn.

Buồng trứng của một người phụ nữ và các mô của tuyến thượng thận thường sản xuất ra androgen ở liều lượng thấp. Androgen ở liều lượng độ cao có thể dẫn đến tình trạng dư thừa bã nhờn. Dùng các liều thuốc tránh thai có chứa đồng thời estrogen và progesterone làm giảm lượng androgen ở trong cơ thể bạn xuống. Điều này giúp tiết ít bã nhờn hơn và giảm tình trạng mụn bọc.

Đối tượng điều trị thích hợp

Thuốc uống ngừa thai này đã được cho phép sử dụng cho việc điều trị các tình trạng mụn vừa phải cho những phụ nữ:

• Đã ít nhất 14 hoặc 15 tuổi (tùy theo nhãn hiệu)
• Đã bắt đầu có kinh nguyệt
• Cần thuốc ngừa thai

Đối tượng thích hợp nhất là phụ nữ khỏe mạnh, trong độ tuổi sinh sản, có nhu cầu ngừa thai, chưa có ý định có thai trong thời gian gần, da nhờn hoặc rậm lông, hói đầu và bị mụn trứng cá. Loại thuốc được sử dụng phải là thuốc tránh thai kết hợp dạng viên uống hằng ngày. Nhiều người bị các loại mụn khác nhẹ hơn như mụn cám, mụn đầu đen… không cần thiết sử dụng loại thuốc này.

Không nên quá lạm dụng việc sử dụng thuốc tránh thai để tri mụn

Trong thực nghiệm, các bác sẽ kê đơn thuốc ngừa thai cho đủ các tình trạng mụn, từ nhẹ đến nặng. Các bác sĩ thường kê đơn một số phương pháp điều trị mụn khác – thuốc bôi hay kháng sinh – dùng kèm với thuốc ngừa thai để có được hiệu quả trị mụn tốt nhất.

Nếu bạn đang bị mụn nặng với những đợt kinh nguyệt bất thường, dư thừa lông mặt hay béo phì, bác sĩ của bạn có thể làm thêm một số xét nghiệm cho một tình trạng bệnh lý gọi là hội chứng buồng trứng đa u nang hay những tình trạng rối loạn nội tiết khác.

Lợi ích của thuốc ngừa thai điều trị mụn

Nhiều đợt kiểm tra y học đã cho thấy việc sử dụng các liều thuốc ngừa thai kết hợp có kết quả:

• Giảm tình trạng kích ứng mụn
• Ít nổi mụn hơn
• Ít viêm da, mẩn đỏ hơn
• Tình trạng mụn bọc ít hơn

Nhiều người phụ nữ với tình trạng mụn nặng dùng những liều thuốc ngừa thai với các liệu pháp trị mụn khác. Đối với phụ nữ đồng thời muốn tránh thai, sử dụng thuốc ngừa thai cho việc trị mụn cũng đem lại một trong những liệu pháp đáng tin cậy nhất giúp tránh thai, với điều kiện các loại thuốc ấy được sử dụng đúng theo giờ giấc được kê trên đơn.

Nguy cơ của thuốc uống tránh thai

Các loại thuốc tránh thai ngày nay chứa hàm lượng estrogen và progesterone ít hơn so với trước đây. Điều này đã làm giảm đáng kể nguy cơ gây bệnh của chúng. Dù vây, những phụ nữ sử dụng thuốc uống tránh thai có nguy cơ cao hơn phải chịu các tác dụng phụ, bao gồm đau tim, đột quỵ, và những khối tụ huyết nguy hiểm ở chân hay phổi.

Việc sử dụng thuốc tránh thai tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh

Những nguy cơ khác bao gồm:

• Bệnh cao huyết áp và các vấn đề khác về tim mạch
• Các triệu chứng về gan và thận
• Chứng đau nửa đầu
• Trầm cảm và thay đổi tâm trạng thất thường

Các loại thuốc ngừa thai kết hợp ngày nay thường có thành phần phối hợp các nội tiết tố estrogen và progestin. Một số progestin ức chế androgen, một loại nội tiết tố sinh dục được xem là tác nhân gây mụn trứng cá. Do đó, với một số người da nhờn, mụn, nếu dùng thuốc tránh thai thì vô tình da cũng bớt mụn, bớt nhờn hơn và đẹp lên. Ngược lại, nếu người có da khô mà dùng thuốc thì không những da không đẹp mà còn có thể bị nám.

Một trong những rắc rối mà bạn có thể gặp phải khi dùng thuốc tránh thai trị mụn là bị rối loạn kinh nguyệt do dùng thuốc không đúng phác đồ. Nhiều chị em thực ra không có nhu cầu tránh thai nên không chú tâm đến hiệu quả tránh thai của thuốc, từ đó uống không đúng giờ, quên uống hay uống không đúng chỉ dẫn trên vỉ… Do thuốc tránh thai là thuốc nội tiết nên đã dùng thì phải đúng phác đồ như người có nhu cầu tránh thai, nếu không sẽ gây rối loạn nội tiết, từ đó rối loạn kinh nguyệt, tác động tiềm tàng đến sức khỏe.

Những đối tượng nên tránh sử dụng thuốc ngừa thai

Quyết định sử dụng thuốc tránh thai cần phải được xem xét trước dựa trên tiền sử bệnh lý của bạn. Một số tình trạng bệnh tật nhất định có thể trở nên tồi tệ hơn nếu bạn sử dụng thuốc uống tránh thai. Thuốc tránh thai thường không được khuyên dùng nếu bạn có một trong bất kỳ tình trạng bệnh lý nào dưới đây:

• Tiền sử về bệnh tim, huyết áp, tụ huyết ở chân hay phổi
• Các triệu chứng rối loạn tụ huyết như yếu tố đột biến V Leiden
• Các bệnh về gan, tiểu đường, hay chứng đau nửa đầu
• Tiền sử bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vú, tử cung, hay gan.

Một số trường hợp tuyệt đối không được sử dụng thuốc thánh thai

Bạn cũng không nên dùng thuốc uống ngừa thai nếu:

– Bạn là người hút thuốc hơn 35 tuổi

– Bạn hiện đang mang thai hay đang cho con bú

– Bạn bị béo phì nặng hay liệt.

Những lời khuyên để đạt được lợi ích tối đa

Đây là những lời khuyên để thu được lợi ích nhiều nhất từ liệu pháp trị mụn của bạn:

– Việc sử dụng thuốc tránh thai để trị mụn phải có sự chỉ dẫn và theo dõi của bác sĩ.

– Tuân thủ việc sử dụng các liệu pháp trị mụn khác được kê đơn bởi bác sĩ của bạn. Một liệu pháp thuốc uống ngừa thai chỉ nhằm vào một phần của vấn đề mụn

– Đảm bảo luôn tuân thủ giờ giấc sử dụng thuốc ngừa thai theo lịch. Làm như vậy sẽ giúp nâng cao lợi ích và an toàn ở mức tối đa.

– Nói chuyện với bác sĩ của bạn về những tác dụng phụ có thể xảy ra của thuốc ngừa thai bạn định dùng. Những triệu chứng này bao gồm đau ngực, đau đầu, băng huyết, hay một đợt kích ứng mụn ban đầu tạm thời. Biết trước các triệu chứng có thể gặp phải này rất quan trọng.

– Kể cho bác sĩ của bạn về bất kỳ loại thuốc nào khác mà bạn đang sử dụng. Một vài thứ có thể gây ảnh hưởng đến hiệu quả của một loại thuốc ngừa thai và dẫn đến việc có thai ngoài mong muốn. Dùng một số loại thuốc ngừa thai với thuốc uống tetracycline (một loại kháng sinh) có thể làm bạn phải cần đến một phương pháp tránh thai dự phòng..